ساماندهی
سیم‌کارت‌های جعلی یا بی‌نام و نشان به صورت جدی از نیمه دوم سال گذشته در
دستور کار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی قرار گرفت و در راستای
آن سه فاز تعریف شد.
فاز اول مربوط به شناسایی مالکان
سیم‌کارت‌ها از طریق دریافت کد ملی و شناسه‌های هویتی بود و به گفته وزارت
ارتباطات به صورت کامل اجرایی شد؛ به عبارتی دیگر سیم‌کارت بی‌هویت در کشور
وجود ندارد اما این به منزله عدم وجود سیم‌کارت‌های جعلی نیست زیرا ممکن
است افرادی در مرحله اول اطلاعات اشتباه یا جعلی در اختیار اپراتورها قرار
داده باشند.
فاز دوم با رویکرد ساماندهی تعداد
سیم‌کارت‌های هر مشترک به اندازه ۱۰ عدد در هر اپراتور نیز به صورت کامل
اجرایی شد و تنها کسانیکه پیش از سال ۹۰ اقدام به خریداری بیش از ۱۰
سیم‌کارت از یک اپراتور کرده بودند، مشمول این طرح نشدند زیرا تا قبل از
سال مورد نظر محدودیتی برای خرید تعداد سیم‌کارت وجود نداشت.
فاز سوم که تکمیل کننده این طرح عظیم در
کشور است به رفع باگ‌های حاصل از ساماندهی در فازهای مختلف می‌پردازد؛ رویه
کار نیز به این شکل است که رگولاتوری سامانه‌ای را برگرفته از دیتابیس
اپراتورها در پایگاه خود راه‌اندازی می‌کند و مردم می‌توانند با یک بار
رجوع به آن مطلع شوند که در هر اپراتور چند سیم‌کارت به نامشان وجود دارد.
بنابراین اگر کسی در مرحله ابتدایی
اطلاعات اشتباه در اختیار اپراتورها قرار داده باشد، دستش در فاز سوم رو
می‌شود زیرا تمامی مردم می‌توانند با اطلاعات هویتی خود که آیتم آن هنوز
مشخص نشده، اقدام به بررسی وضعیت خود در حوزه موبایل کنند.
با راه‌اندازی این سامانه اگر به فرض کد
ملی خود را با یکسری اطلاعات دیگر جهت احراز صلاحی وارد کنید، می‌توانید
ببینید که آیا کسی با جعل اسناد شما اقدام به ثبت‌نام سیم‌کارت کرده است یا
خیر.
حال با توجه به اینکه فازهای اول و دوم
اجرایی و در واقع اطلاعات اپراتورهای موبایل از مشترکان‌شان کامل شده است،
دیتابیس همراه اول، ایرانسل، رایتل و تالیا قادر به شناسایی مشترکان و
مالکان سیم‌کارت‌هاست.
در حالیکه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات
رادیویی ظرف یکی دو ماه آینده اقدام به راه‌اندازی درگاه شناسایی مالکان
سیم‌کارت‌ها با رویه مشخص می‌کند اما اپراتور چراغ خاموش تالیا، در اقدامی
زود هنگام نسبت به سایر اپراتورها بستری را برای استعلام خط ایجاد کرده
است.
“استعلام مالکیت سیم‌کارت برای مشترکان تالیا” این امکان را می‌دهد تا هر تعداد سیم‌کارت در این اپراتور دارید، مشاهده کنید.
این سرویس از شما مواردی چون کد ملی یا
شماره گذرنامه (برای اتباع خارجی) یا شماره کارت اقامت یا کد اقتصادی شرکت
را دریافت و شماره‌هایی که به نام شما است را نمایش می‌دهد.
این اقدام در واقع همان رویکرد ساماندهی
سیم‌کارت مد نظر رگولاتوری است اما سناریویی که برای آن در نظر گرفته شده
تا حدودی می‌تواند ناقض حریم خصوصی افراد باشد.
اگر فرض کنیم که اطلاعاتی نظیر کد ملی هر
یک از ما که شناسه‌ای هویتی تلقی می‌شود در اختیار فرد دیگری قرار داشته
باشد، به راحتی می‌تواند وارد این سامانه شده و از شماره‌های تلفن ما مطلع
شود.
درست است که تالیا به دنبال آگاه سازی
مشترکان خود از وضعیت‌شان بوده اما حفره موجود، تا حدودی حریم خصوصی افراد
را به خطر می‌اندازد که امید می‌رود اصلاح شود.